[[A note on the shrine. There are two shrines having name of Tirumullaivāyil; one is near Cīrkāḻi eight miles to the East, so this is called Teṉ Tirumullaivāyil; the other one is two and half miles to the Nort-East of Āvaṭi R.S. so it is called Vaṭa Tirumullaivāyil]]

{2:88}__1+
{$} திருமுல்லைவாயில் இது
this tirumullaivāyil
களிமண்டு சோலை கழனிக்கலந்த கமலங்கள் மதுவில் தெளி மண்டி உண்டு
where after over-drinking the essence of the honey which is found in lotuses growing in fields and gardens affording increasing delight.
சிறைவண்டுபாடும்
the winged bees hum.
துளிமண்டி உண்டு
having overdrunk the drops of poison.
நிறம் வந்த கண்டன்
the Lord who has a neck which turned black.
நடம் மன்னு சுடரோன்
the brilliant light who is always dancing.
ஒளி மண்டி உம்பர் உலகம் கடந்த உமை பங்கன்
one who has Umai as his half; and who lustre being limitless went beyond the world of the celestials beings.
எங்கள் அரன் ஊர்
the place of our araṉ
[[அரன்: haraṉ]]
[[திருமுல்லைவாயில் இது predicate;
ஊர் subject;
this stands good for the following 9 verses.]]
{2:88}__2+
{$} பருவத்தில் வந்து பயனுற்ற பண்பன்
the Lord of eight qualities who bestows the benefit of his grace when the soul is ripe for receiving it.
அயனைப் படைத்தபரமன்
the supreme one who created Ayaṉ (Brahma)
அரவத் தொடு அங்கம் அவைகட்டி எங்கும் அரவிக்க நின்ற அரன் ஊர்
the place of araṉ who tied serpents and bones and caused them to make a sound.
[[அரவிக்க: a word coined from அரவம் meaning sound;]]
[[PP: அமரரோடு அசுரர் கூடி, அரவித்துக் கடையத் தோன்றும் ஆல நஞ்சு (Appar - Naṉipaḷḷi 7)]]
உருவத்தில் மிக்க ஒளிர் சங்கொடு இப்பியவை ஓதம் மோத வெருவி
the pearl oyster-shells along with bright conches big in size being afraid as they are dashed by the waves;
வந்து செழு முத்து அலைக்கொள் திருமுல்லைவாயில் இதுவே
this tirumullaivayil where they leave the big pearls by coming to the streets.
{2:88}__3+
{$} வாராத நாடன்
He has a place from where people who have gone there do not return to be born again.
வருவார்தம் வில்லின் உருமெல்கி
those who approach him, making their bodies which are transient like the rainbow lean by fast and penances.
(வில்லின் உருமெல்கி the bodies bent like bow, due to old age)
நாளும் உருகில்
if their hearts melt daily
ஆராத இன்பம்
he grants them insatiable happiness.
அகலாத அன்பன்
he is the loving friend who never forsakes them.
அருள்மேவி நின்ற அரன் ஊர்
the place of araṉ who is always glad with grace.
பேராத சோதி பிரியாத மார்பின் அலர் மேவு பேதை பிரியாள்
the lady who is fond of the lotus flower and who is seated in the chest (of Māl) without leaving it which has brilliance, without leaving that place.
தீராத காதல் நெதி நேர நீடு திருமுல்லைவாயில் இதுவே
this tirumulaivāyil where she stays permanently to grant wealth with love which never leaves her
[[பேராத சோதி may mean also the jewel `kaustupam' which adorns the chest of Tirumāl.]]
{2:88}__4+
{$} ஒன்று ஒன்றொடு ஒன்று ஒரு நான்கொடு ஐந்தும் இரு ழூன்றொடு ஏழும் உடனாய்
pervading the twenty-five tattuvams
[[(1 + 1 + 1 + 4 + 5 + 6 + 7) = 25;
there are 1) mūlappakuti 2) putti 3) akaṅkaram (ego) 4) mind 5) ear 6) body 7) eyes 8) mouth (tongue) 9) nose 11) feet 12) hands 13) anus 14) genital organs 15) sound 16) sense of touch 17) forms 18) tastes 19) smell 20) space 21) air 22) light 23) water 24) earth 25) the soul (purutaṉ) is]]
[[PP: cf. ஐயஞ்சின் அப்புறத்தானும் ஆருர் அமர்ந்த அம்மனே
(appar, tiruvarūr, paṇ kāntāram, verse 10).]]
[[It may mean also this: the Lord is beyond the twenty-five forms mentioned in āgamās]]
அன்று இன் றொடு என்றும் அறி வானவர்க்கும் அறியாமை நின்ற அரன் ஊர்
the place of araṉ who is unable to be comprehended by vāṉavar (tevar) who are capable of knowing other things, from early times to this day and for ever.
குன்று ஒன்றொடு ஒன்று, குலை ஒன்றொடு ஒன்று கொடி ஒன்றொடு ஒன்று குழுமிச் சென்று
the mounds of sand, the ridges, and creepers combine together and join with one another.
ஒன்றொடு ஒன்று செளிவால் நிறைந்த திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is the tirumullavāyil which is filled up by their denseness as one joins with the other.
{2:88}__5+
{$} கொம்பு அன்ன மின்னின் இடையாள் ஓர் கூறன்
god who has a lady comparable to a slender flower-branch and has a waist like lightning.
நாளும் விடை ஏறு குழகன்
the youth who rides always on a bull.
நம்பன் எம் அன்பன்
one in whose we repose confidence and who is our loving friend.
மறை நாவன்
one who is reciting the maṟai (vētam)
வானின் மதி ஏறு சென்னி அரன் ஊர்
the place of araṉ on whose head the crescent which appears in the sky, has ascended.
அம்பு அன்ன ஒண் கணவர் ஆடு அரங்கின் அணி கோபுரங்கள்
the beautiful towers of stages where girls who have bright eyes like arrows, dance.
அழகு ஆர் செம்பொன்ன செவ்வி தருமாடம் நீடு திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is this tirumullaivāyil where the storeys which spread beauty like the beauty of the red gold, rise high into the sky.
{2:88}__6+
{$} ஊன் ஏறு வேலின் உரு ஏறு கண்ணி ஒளியேறு கொண்ட ஒருவன்
the unequalled on who has on his form the bright complexion of the lady with eyes resembling the shaped of the vēl on which flesh is greatly sticking.
ஆனேறு (அது) ஏறி
one who rides on a bull.
அழகு ஏறு நீறன்
one who smears ash which increases beauty.
அரவேறு பூணம் அரன் ஊர்
the place of araṉ who wears as ornaments superior serpents.
மான் ஏறு கொல்லை, மயில் ஏறி வந்து குயில் ஏறு, சோலை மருவி
having becoming familiar with the garden in which Kuyil (indian cuckoo) is in abundance, and peacocks ascend the trees there, and sylvan tract where there are deer.
தேன் ஏறு மாவின் வளம் ஏறி ஆடு திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is the tirumullaivāyil where they dance ascending the dense and sweet mango-trees.
{2:88}__7+
{$} நெஞ்சு ஆர நீடு நினைவாரை மூடுவினை தேய நின்ற நிமலன்
the spotless person who stays permanently to make the twin acts which envelope those who think about him for a long time with their minds, saturated with thoughts about him, decrease gradually.
அஞ்சு ஆடு சென்னி அரவு ஆடு கையன், அனல் ஆடு மேனி அரன் ஊர்
the place of the Lord whose form is like fire, who has in his hand a dancing serpent, a head on which the fine products got from the cow are poured for bathing.
மஞ்சு ஆரும் மாடம் மனை தோறும் ஐயம் உளதென்று
thinking that alms can be surely obtained in every houses which has a storey on which the cloud is moving
வைகிவரினும் செஞ்சாலி நெல்லின் வளர் சோறு அளிக் கொள் திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is this tirumullaivāyil where abundant rice of the red variety of paddy is given even if people come late.
{2:88}__8+
{$} வரை வந்து எடுத்த வலிவாள் அரக்கன் முடி பத்தும் இற்று நெரிய
he pressed down with his leg, the heads of arakkaṉ who had a strong sword, and came near and removed the mountain, to be broken and crushed.
உரை வந்த பொன்னின் உருவந்தமேனி உமை பங்கன்
one who has Umai as his half who has a brilliant form like gold of superior finess as tested on a touch stone.
எங்கள் அரன் ஊர்
the place of our araṉ.
வரைவந்த சந்தொடு அகில் உந்திவந்து மிளிர்கின்ற பொன்னி வடபால்
- on the northern side of poṉṉi (kaviri) which is brilliant by bringing sandal-wood growing in the mountain and pushing forward akil (அகில் : a fragrant wood like sandal-wood; eagle-wood).
திரை வந்து வந்து செறி தேறல் ஆடு திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is this tirmullaivāyil where the waves come very often and mix the thick honey.
{2:88}__9+
{$} மேல் ஒடி நீடு விளையாடல் மேவுவிரி நூலன்
the Lord has a long sacred thread which is fond of playing, going up his shoulders.
வேதமுதல்வன்
he is the source of all the vētams.
பால் ஆடு மேனி கரியானும் (பிரமனும் ) முன்னியவர் தேடநின்ற பரன் ஊர்
the place of the supreme being who stood as a column of fire to be searched by Piramaṉ and the black-coloured one who is rocking in the ocean of milk, with the idea of knowing his head and feet.
[[By the use of உம் we have to supply பிரமன் (Brahma)]]
தால் ஆடு நீலமலர் துன்றி நின்ற கதிர் ஏறு செந்நெல் வயலில்
in the fields of red paddy with abundant ears of corn where the blue nelumbo flowers move wafted by the wind.
சேலோடு வாளை குதிகொள்ள மல்கு திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is this Tirumullaivāyil where the scabbard fish jump along with the carnatic carp fish (சேல்)
{2:88}__10+
{$} பனை மல்கு திண்கை மதமா உரித்த பரமன்
the supreme Lord who flayed the skin of an elephant having a strong trunk resembling the trunk of palmyra
நம் நமபன் அடியே நினைவு அன்ன சிந்தை அடையாதது ஓர் அமண் மாய நின்ற அரன் ஊர்
the place of araṉ who was the cause of the ruin of amaṇ (jains) who did not have that mind which always think of the feet of our god only in whoms we can repose confidence.
வனம் மல்கு கைதை வகுளங்கள் எங்கும் முகுளங்கள் எங்கும் நெரிய
the buds are dense everywhere in all gardens where fragrant screw-pines and vakuḷam (pointed leave ape-flower)
சினைமல்கு புன்னை திகழ்வாசம் நாறு - திருமுல்லைவாயில் இதுவே
is this tirumullaivāyil where the superior fragrance of punnai (புன்னை = mast-wood tree) which has many branches, spreads everywhere.
{2:88}__11+
{$} அணி கொண்ட கோதையவள் நன்றும் ஏத்த அருள்செய்த எந்தை
our father who bestowed his grace when the beautiful kōtai worshipped him devoutly. (கோதையம் மை is the name of tēvi in this shrine)
மருவார் திணி கொண்ட மூன்றுபுரம் எய்த வில்லி திருமுல்லைவாயில் இதன்மேல்
composed on this tirumullaivāyil where the god has a bow from which he spot an arrow on the strong three cities of enemies.
தணி கொண்ட சிந்தையவர் காழிஞான மிகு பந்தன் ஒண்தமிழ்களின் அணிகொண்ட பத்தும்
all the beautiful ten verses of tamiḻ with great meaning, by ñaṉacampantaṉ of kaḻi where people with tranquil minds reside.
இசை பாடு பத்தர் அகல் வானம் ஆள்வர் மிகவே
the devotees who sing there with music will rule over the wide heaven for a long time.